Ẩm Thực Hà Nội Ngày Tết - Nét Đẹp Văn Hóa Từ Bao Đời

Người Hà Nội xưa vốn có nếp sống giản dị nhưng khôn xiết tinh tế và cao nhã. Nét tinh tế, thanh nhã ấy không chỉ thể hiện qua lối sinh hoạt, cách ăn nói mà còn biểu lộ nhiều trong ẩm thực Hà Nội ngày Tết

Ẩm thực Hà Nội ngày Tết bao gồm những gì?

Một mâm cỗ đặc trưng của người Hà Nội xưa để cúng tổ tông trong đầu năm mới và ngày hóa vàng chí ít cũng phải có 4 bát, 4 đĩa tượng trưng cho tứ phía với các món ăn tinh tế về hình thức, chế biến cầu kì tỉ mỉ để tỏ tấm lòng thành kính của con cháu dâng lên ông bà tiên sư và các chư vị dốt nát. Bên cạnh đó cũng biểu lộ hoài vọng một năm mới no đủ, sung túc.

Gà luộc là món không thể thiếu trong bất cứ một mâm cỗ cúng nào của người Hà Nội. Người Tràng An xưa rất khó tính trong việc chọn gà làm cỗ. Phải chọn gà ri lùn thì thịt mới ngon, mới dai, mới ngọt, chân gà phải vàng đẹp để mang lại may mắn cho gia chủ. Khi chọn gà lễ phải nhìn vào tướng con gà. Con nào mào đỏ, lông mượt mà đuôi vểnh lên thì là gà tốt. Gà luộc vừa chín tới, chặt miếng rồi rắc lá chanh thái nhỏ lên. Người ta quan niệm thịt gà có tính lạnh, lá chanh có tính nóng. Hai thứ kết hợp là điều hòa âm dương.

Gà luộc là món chẳng thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết​

Bánh chưng là món bánh truyền thống cũng không thể thiếu trên mâm cỗ ngày tết. Một cái tết sẽ không trót nếu thiếu màu xanh của bánh chưng. Bánh chưng xanh diễn đạt cho mặt đất với vạn vật sinh sôi. Bên cạnh đó bánh chưng cũng diễn tả được chữ hiếu của người con đối với ba má chính nên chi mới có phong tục dùng bánh chưng làm quà biếu lên cha mẹ.

Thịt đông là món ăn ngon và chỉ có vào những ngày trời lạnh. Món ăn này có thể được làm từ thịt lợn, thịt gà nhưng ngon nhất là làm bằng thịt chân giò lợn. Các nguyên liệu được cho vào ninh nhừ và qua một đêm đã trở thành món thịt đông hết sức hấp dẫn.

Dưa hành thường được nhắc đến như một món ăn kèm cùng bánh chưng xanh cũng như với một số món ăn khác gồm có thịt đông, thịt kho Tàu, thịt luộc…. Món ăn có vị chua, cay dịu nhẹ sẽ giúp chúng ta tận hưởng được vị ngon của những món ăn khác mà không ngán cũng như giúp thân dễ tiêu hóa thức ăn.

Không phải ngẫu nhiên mà món nem rán lại được rất nhiều du khách nước ngoài khen và không quên nhắc đến khi nói về ẩm thực Việt Nam. Đây là món ăn chẳng thể thiếu trong mâm cơm của người miền Bắc trong những dịp lễ Tết.

Nem rán – món ngon nức danh​

Cách làm chả nem này không đơn giản như những món gỏi cuốn bình thường, mà phải chuẩn bị và trộn nhân theo tỉ lệ xác thực nem mới ngon. Bánh đa nem phải dai, mềm thì khi rán nem mới không vỡ. Nem rán chín vàng màu cánh gián, giòn rụm ăn cùng nước mắm pha tỏi ớt, rau sống, dưa góp là hoàn hảo nhất.

Canh măng được nấu bằng thịt chân giò hoặc sườn và măng lưỡi lợn hoặc măng khô. Để sơ chế măng lưỡi lợn mà một việc hết sức cầu kỳ. Phải ngâm măng, luộc măng cho đến khi măng mềm và nước luộc trong vắt. Phải ngâm măng đến mấy ngày.

Có thể nói cá trắm kho là một trong những món ăn tạo nên điểm dị biệt, khó lẫn của người Hà Nội với người dân ở nơi khác khi đón Tết. Cá trắm kho trong mâm cỗ Tết cựu truyền là cá trắm đen (trắm cỏ), không phải trắm trắng.

Cá trắm kho là nét dị biệt trong ẩm thực Hà Nội ngày Tết ​

Cá trắm đem ướp riềng, xả, ớt kho cùng nước chè xanh, nước dừa và mỡ gà đến khi rắn lại, bỏ nguyên khúc ra đĩa trông rất hấp dẫn. Nồi cá kho thơm quyến rũ, tỏa hơi ngun ngút đưa cơm trong cái rét ngọt của miền Bắc sang xuân.

Văn hóa ẩm thực thanh lịch và tinh tế của người Hà Nội, trình bày khá rõ nét trong cách thổi nấu, chuẩn bị mâm cỗ Tết ngày trước. Do đó, ẩm thực Hà Nội ngày Tết xưa lúc nào cũng phong phú và chứa đầy tinh túy. Người Hà thành cũng rất linh hoạt, thay đổi thực đơn ngày Tết để những món ăn được đồng điệu với thời tiết, đất trời mà khiến người thưởng thức không thấy chán. Nhìn vào mâm cỗ ngày Tết, người ta cũng biết được sự khéo, giỏi thu dọn, sắp xếp của người đứng bếp.