Chờ đợi sự quan tâm từ các quỹ đầu tư quốc tế và nội địa

Sau 20 năm, thị trường chứng khoán Việt Nam đang ngày càng lôi cuốn sự quan tâm từ các quỹ đầu tư quốc tế và nội địa. Sự gia tăng số lượng cũng như quy mô của các nhà đầu tư tổ chức hứa hẹn sẽ tạo nền tảng giúp thị trường ngày một trưởng thành hơn.
Từ 2 cổ phiếu trước tiên là REE và SAM được niêm yết tại trọng điểm giao thiệp Chứng khoán TP HCM vào năm 2000 và 5 cổ phiếu ban đầu được Giao dịch thỏa thuận tại trọng điểm giao du Chứng khoán Hà Nội vào năm 2005.

Đến nay, tổng số lượng chứng khoán niêm yết trên 2 sàn chứng khoán TP.HCM và Hà Nội đã gần chạm con số 700 doanh nghiệp. Tổng giá trị vốn hoá thị trường cổ phiếu đạt 66,3 tỷ USD, tương đương suýt soát 37,5% GDP. Thị trường chứng khoán Việt Nam đang chứng tỏ là một kênh phân phối các nguồn vốn của nền kinh tế một cách hiệu quả.



Sự phát triển của TTCK Việt Nam trong 20 năm qua về cả quy mô lẫn chất lượng của các doanh nghiệp niêm yết không thể không kể đến vai trò của những định chế tài chính trung gian đã giúp thị trường phát triển. Mà cụ thể là sự đóng góp của những nhà đầu tư tổ chức.

Thống kê cho thấy, hiện các quỹ đầu tư đang rót khoảng 4 tỷ USD vào TTCK Việt Nam. Ngoài sự gia hạn của các quỹ đóng hoạt động lâu năm, trong những năm qua luôn có sự gia tăng thành viên mới cả trong lẫn ngoài nước.

Sự "dai sức" của quỹ ngoại

Những cái tên hàng đầu được nhiều người biết đến là các nhà quản lý quỹ như Dragon Capital, Vina Capital, MeKong Capital hay Red River Holdings. Đây chính là những quỹ đầu tư lớn nhất đã gắn bó nhiều năm với các doanh nghiệp niêm yết, các quỹ đầu tư được quản lý bởi những nhà quản lý quỹ này hiện đang là các cổ đông lớn của hầu hết các doanh nghiệp lớn nhất trên sàn hiện giờ như VNM, HPG, DHG, VCB, VIC. KDC, REE…

Hoạt động lâu đời nhất tại Việt Nam là quỹ VEIL của Dragon Capital, quỹ đầu tư này được thành lập từ năm 1995, trước khi UBCKNN được thành lập. Sự gắn bó của DC phần nào cho thấy nhà đầu tư lớn nhất này vẫn đang đặt niềm tin vào tiềm năng tăng trưởng của TTCK Việt. Năm 2015, Dragon Capital đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lịch sử của quỹ, khi sáp nhập quỹ Vietnam Growth Fund (VGF) vào VEIL, để đưa giá trị tổng tài sản lên gần mức 1 tỷ USD.

Xếp sau Dragon Capital về độ tuổi là Mekong Capital. Đơn vị đang đầu tư quản lý quỹ Mekong Enterprise Fund, Mekong Enterprise Fund II, Vietnam Azalea Fund. ngày nay, danh mục cổ phiếu mà các quỹ của Mekong Capital nắm giữ có sự tăng trưởng mạnh nhờ các khoản đầu tư vào Thế Giới Di Động và Traphaco và PNJ, tổng giá trị của 3 cổ phiếu này đang có giá trị khoảng 130 triệu USD.

Mới đây, Mekong Capital cũng đã cho ra đời Quỹ MEF III, có tổng mức vốn 112 triệu USD. Quỹ này cũng dự kiến sẽ tiếp tục hội tụ vào các doanh nghiệp tiềm năng tăng trưởng cao theo khuynh hướng tiêu dùng như bán buôn, nhà hàng, các sản phẩm tiêu dùng và dịch vụ tiêu dùng tại Việt Nam.

Một Cái tên khác đình nổi đám đó chính là quỹ đầu tư VOF được quản lý bởi Vina Capital. VOF được thành lập vào năm 2003 cũng đã qua 13 năm hoạt động. Hoạt động đầu tư của VOF khá đa dạng, bao gồm cả cổ phiếu niêm yết, private equity, cổ phiếu OTC, bất động sản và chứng chỉ quỹ niêm yết tại nước ngoài. Theo thưa mới nhất, giá trị tài sản ròng của VOF đã đạt con số 809,6 triệu USD. Và theo thông báo mới công bố, VinaCapital sẽ hiệp tác cùng Shinhan BNP Paribas Asset Management (Shinhan) để phát triển các quỹ dành cho các nhà đầu tư Hàn Quốc để tham gia đầu tư vào các loại hình tài sản tại Việt Nam.

ngoại giả, những gương mặt đã đến Việt Nam trong giai đoạn thị trường bắt đầu tăng trưởng năm 2006, đã giúp tăng nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Viet Nam Holding AM với giá trị tài sản ròng 146 triệu USD. DWS Vietnam Fund Ltd được quản lý bởi Deutsche Bank AM đang có tài sản ròng 323 triệu USD...

Đến thời kỳ của Quỹ mở và ETF

Ngoài những quỹ đóng nói trên, làn sóng đổ tiền vào chứng khoán Việt Nam đã tăng khá mạnh trong những năm gần đây thông qua các quỹ mở và các quỹ ETF.

Vietnam Emerging Equity Fund được quản lý bởi PXP Vietnam AM là quỹ mở vào Việt Nam sớm nhất vào năm 2005, đến nay quỹ này đang quản lý 119 triệu USD giá trị tài sản ròng. Kế đến là JPMorgan Vietnam Opportunities Fund vào năm 2006, trong 5 năm vừa qua , quỹ này đã có mức tăng trưởng gần 80% và hiện đang sở hữu lượng cổ phiếu có giá trị 180 triệu USD.

Đáng chú ý nhất là sự tham gia của các quỹ thuộc Franklin Templeton, một trong những nhà quản lý tài sản hàng đầu thế giới. Sau khoảng 4 năm đầu tư vào TTCK VN, lượng cổ phiếu mà các quỹ này đang nắm giữ có trị giá khoảng 215 triệu USD. Một tiếng tăm khác là PYN Elite Fund, năm 2013, PYN Elite Fund quyết định thoái vốn tại Thái Lan để rót 84% vốn đầu tư vào thị trường Việt Nam. Hiện quỹ này đang có giá trị tài sản ròng 351 triệu USD.

Kể từ năm 2007 cho đến nay, hàng loạt các quỹ mở nước ngoài khác đã giải ngân vào TTCK VN như LionGlobal Vietnam Fund, Vietnam Equity Fund , Lumen Vietnam Fund, Vietnam tin tức kinh tế Emerging Market Fund, Tundra Vietnam, Forum One - VCG Partners Vietnam Fund,…

Xuất hiện muộn hơn so với các quỹ đóng và quỹ mở là các quỹ đầu tư mô phỏng chỉ số ETF. Với những ưu điểm như khả năng phân tán rủi ro tốt và cơ chế hoạt động như một quỹ mở, các quỹ đầu tư chỉ số dần khẳng định tiếng tăm và có thời khắc “làm mưa làm gió” trên TTCK Việt Nam.

Các quỹ đầu tư dạng mô phỏng chỉ số ETF đến với thị trường cũng đã tạo ra những sự biến động trên thị trường mỗi khi đến kỳ đảo danh mục. ETF còn giúp tạo thanh khoản cho thị trường nhờ hoạt động kinh doanh chênh lệch giá khi có sự chênh lệch giữa giá chứng chung khoan viet chỉ quỹ ETF với giá trị tài sản ròng NAV.

Hiện hai cái tên trội nhất là FTSE Vietnam ETF thành lập năm 2008, được quản lý bởi Deutsche Bank AG có giá trị tài sản ròng 341 triệu USD và VanEck Vector Vietnam ETF (VNM) ra đời năm 2009, được quản lý bởi VanEck Global cũng đang có giá trị tài sản ròng ở mức 348 triệu USD.

Quỹ ETF thứ 3 dự vào TTCK Việt Nam là MSCI Frontier Markets Index ETF do nhà băng Hoàng gia Scotland (RBS) quản lý. Được thành lập vào ngày 19/09/2011, Hiện quỹ ETF này đang quản lý tài sản ròng lên đến 414,5 triệu USD.

Đầu tháng 7 năm nay, một quỹ ETF khác cũng vừa được ra mắt tại thị trường Hàn Quốc với tên gọi KINDEX Vietnam VN30 ETF. Theo nguồn tin từ Reuter, cơ cấu danh mục của chứng khoán KINDEX Vietnam VN30 ETF sẽ bao gồm 30 cổ phiếu thuộc VN Inedx 30.

Trong nước, 2 Quỹ ETF nội địa trước tiên là VFMVN30 ETF của CTCP Quản lý quỹ Đầu tư Việt Nam, mô phỏng chỉ số VN30 của Sở GDCK TP. HCM (HOSE), và quỹ ETF SSIAM HNX30 ETF của Công ty Quản lý quỹ SSI, mô phỏng chỉ số HNX30 của Sở GDCK Hà Nội (HNX) cũng được đưa vào hoạt động từ năm 2014 đến nay. mặc dầu quy mô vẫn khá khiêm tốn so với quỹ nước ngoài nhưng đây cũng được cho là bước đệm trong quá trình phát triển loại hình quỹ đầu tư vẫn còn khá mới mẻ này tạy Việt Nam.

Quỹ mở nội "chờ thời"

Có thể thấy rằng, tại TTCK VN xu thế thành lập quỹ mở đã bắt đầu nở rộ tại Việt Nam những năm gần đây khi mà thị trường chứng khoán bắt đầu có tín hiệu hồi phục. Đặc biệt là sau khi Nghị định 183 ra đời vào cuối năm 2012 đã cho phép được thành lập quỹ mở tại Việt Nam.